Jak obliczyć ślad węglowy firmy i emisję CO₂: praktyczny przewodnik

W dobie rosnącej świadomości ekologicznej i zaostrzających się regulacji środowiskowych, takich jak dyrektywa CSRD, precyzyjne obliczenie śladu węglowego firmy staje się nie tylko obowiązkiem prawnym, ale także elementem budowania przewagi konkurencyjnej. Zrozumienie i zarządzanie emisjami CO₂ to klucz do zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialnego biznesu.​

Co to jest ślad węglowy i dlaczego jest ważny?

Ślad węglowy to całkowita ilość emisji gazów cieplarnianych, wyrażona w ekwiwalencie CO₂ (CO₂e), generowana bezpośrednio lub pośrednio przez działalność firmy. Obejmuje on emisje z różnych źródeł, takich jak zużycie energii, transport, procesy produkcyjne czy łańcuch dostaw. Obliczenie śladu węglowego pozwala firmom na:​

• identyfikację głównych źródeł emisji i potencjalnych obszarów redukcji,​
• spełnienie wymogów regulacyjnych, takich jak dyrektywa CSRD,​
• poprawę efektywności energetycznej i redukcję kosztów operacyjnych,​
• budowanie pozytywnego wizerunku wśród klientów i inwestorów.​

Zakresy emisji zgodnie z GHG Protocol

Obliczanie śladu węglowego opiera się na standardzie GHG Protocol, który dzieli emisje na trzy zakresy:

• Zakres 1 : emisje bezpośrednie z własnych źródeł, np. spalanie paliw w kotłach, pojazdach czy procesach technologicznych.​
• Zakres 2 : emisje pośrednie związane z zakupioną energią elektryczną, ciepłem, parą wodną czy chłodem.​
• Zakres 3 : inne emisje pośrednie w całym łańcuchu wartości, takie jak emisje z produkcji zakupionych surowców, transportu, podróży służbowych czy utylizacji produktów.​

Zakres 3 jest często najbardziej złożony i trudny do oszacowania, ale jednocześnie może stanowić największą część całkowitych emisji firmy.​

Krok po kroku: jak obliczyć ślad węglowy firmy

1. Identyfikacja źródeł emisji

Pierwszym krokiem jest zidentyfikowanie wszystkich źródeł emisji w firmie, zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich. Należy uwzględnić:​

• zużycie paliw w procesach technologicznych i pojazdach,​
• zużycie energii elektrycznej i cieplnej,​
• transport i logistyka,​
• podróże służbowe i dojazdy pracowników,​
• zakup surowców i komponentów,​
• utylizacja odpadów i produktów po zakończeniu ich cyklu życia.​

2. Zbieranie danych

Następnie należy zebrać dane ilościowe dotyczące zużycia energii, paliw, kilometrów przejechanych przez pojazdy, ilości zakupionych surowców itp. Dane te mogą pochodzić z faktur, raportów energetycznych, systemów zarządzania czy informacji od dostawców.​

3. Wybór współczynników emisyjności

Aby przeliczyć zużycie na emisje CO₂e, stosuje się współczynniki emisyjności, które określają ilość emisji przypadającą na jednostkę zużytego zasobu. Współczynniki te można znaleźć w:​

• GHG Protocol,
• krajowych bazach danych,​
• informacjach od dostawców.​

4. Przeprowadzenie obliczeń

Obliczenia polegają na pomnożeniu zużycia danego zasobu przez odpowiedni współczynnik emisyjności. Na przykład, jeśli firma zużywa 100 000 kWh energii elektrycznej, a współczynnik emisyjności wynosi 0,4 kg CO₂e/kWh, emisja wyniesie:​

100 000 kWh × 0,4 kg CO₂e/kWh = 40 000 kg CO₂e (40 ton CO₂e).​

5. Analiza wyników i działania

Po obliczeniu emisji należy przeanalizować wyniki, zidentyfikować obszary o największym wpływie na ślad węglowy i opracować plan działań redukcyjnych. Może to obejmować:​

• poprawę efektywności energetycznej,​
• przejście na odnawialne źródła energii,​
• optymalizację logistyki i transportu,​
• współpracę z dostawcami o niższym śladzie węglowym.​

Narzędzia wspomagające obliczanie śladu węglowego

Na rynku dostępne są różne narzędzia i kalkulatory ułatwiające obliczanie śladu węglowego, takie jak:​

• kalkulatory online, np. oferowane przez Exergy czy ClimateTrade,​
• oprogramowanie do zarządzania emisjami,​
• usługi doradcze firm specjalizujących się w obliczaniu i redukcji emisji.​

Warto również zapoznać się z artykułem na stronie Redigo Carbon, który szczegółowo opisuje proces obliczania śladu węglowego firmy: [https://www.redigocarbon.com/post/jak-obliczyc-slad-weglowy-firmy-i-emisje-co2](https://www.redigocarbon.com/post/jak-obliczyc-slad-weglowy-firmy-i-emisje-co2 \t _new)

CSRD a obowiązek raportowania emisji

Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) nakłada na firmy obowiązek raportowania informacji niefinansowych, w tym dotyczących emisji gazów cieplarnianych. Obowiązek ten dotyczy:​

• dużych spółek notowanych na giełdzie od 2024 roku,​
• dużych spółek spełniających określone kryteria od 2025 roku,​
• małych i średnich przedsiębiorstw notowanych na giełdzie od 2026 roku.​

Firmy nieobjęte bezpośrednio obowiązkiem raportowania mogą być zobligowane do dostarczania danych swoim partnerom biznesowym, którzy muszą spełniać wymogi CSRD.​

Obliczenie i raportowanie śladu węglowego to nie tylko spełnienie wymogów prawnych, ale także krok w kierunku zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialnego biznesu. Dzięki temu firmy mogą lepiej zarządzać swoimi emisjami, redukować koszty i budować pozytywny wizerunek wśród klientów i inwestorów.